Κοινωνικά υποστηριζόμενη αλιεία

 

Η κοινωνικά υποστηριζόμενη αλιεία είναι μία πρακτική που στοχεύει να συνδέσει τους ψαράδες με τις τοπικές αγορές. Σε αναλογία με την αντίστοιχη σύγχρονη τάση στην αγροτική παραγωγή όπου ο ιδιώτης μπορεί να προ-πληρώσει την παραγωγή εποχιακών βιολογικών λαχανικών στο παραγωγό στην Αμερική έχει ξεκινήσει μια αντίστοιχη πρωτοποριακή τάση στην αλιεία. Ο ιδιώτης μπορεί να προ-πληρώσει εποχιακά φρέσκα, ντόπια ψάρια και όστρακα που αλιεύονται με πρακτικές που επιφέρουν χαμηλή επιβάρυνση στο περιβάλλον. Η πρακτική αυτή κερδίζει έδαφος στην Αμερική και ολοένα και περισσότεροι ψαράδες μαθαίνουν να ενστερνίζονται αυτή τη πρακτική. Βλέπουν τη προοπτική να κερδίζουν περισσότερα και να προσελκύουν καινούργιες αγορές για τα προϊόντα τους. Τα πλεονεκτήματα είναι πολλά και όχι μόνο οικονομικά. Οι ψαράδες και οι καταναλωτές που εμπλέκονται στο πρόγραμμα βοηθούν στη σύνδεση των παράκτιων κοινοτήτων με το διατροφικό σύστημα, ενθαρρύνουν τις αειφορικές αλιευτικές πρακτικές και ενδυναμώνουν τη σχέση των ψαράδων με τις τοπικές κοινωνίες.

Περισσότερα στο http://www.nmfs.noaa.gov/stories/2012/06/06_04_12csf_summit.html

Μακάρι να δούμε κάτι ανάλογο και εδώ.

Η κληρονομιά του «Τιτανικού»

Του Κωστα Συνολακη* (από την Καθημερινή)


Η 100ή επέτειος του ναυαγίου του «Τιτανικού» ήταν στις 14 Απριλίου. Είναι ίσως το πιο γνωστό ναυάγιο στον κόσμο και οι περισσότεροι είχαμε ακούσει την περιγραφή του πολύ πριν από την ομώνυμη ταινία.


Πιο πρόσφατα γεγονότα μάς υποδεικνύουν γιατί οι θαλάσσιες τραγωδίες μάς σαγηνεύουν. Τριάντα άνθρωποι πνίγηκαν στο ναυάγιο του Costa Concordia τον Ιανουάριο, παρότι το πλοίο ήταν μόλις πέντε χρόνων και το ατύχημα συνέβη μέσα σε μερικές εκατοντάδες μέτρα από το πλησιέστερο λιμάνι. Οι επιζήσαντες περιέγραψαν βασανιστικές σκηνές, δηλαδή αντικρουόμενες οδηγίες, καθυστερήσεις, αδυναμία του πληρώματος να χειριστεί τις σωσίβιες σχεδίες, δεκάδες αβοήθητους για ώρες αγκιστρωμένους από σχοινιά, πικάντικες λεπτομέρειες για τις δραστηριότητες του καπετάνιου, εγκατάλειψη από το πλήρωμα, απεγνωσμένες συστάσεις της ακτοφυλακής. Το Χόλιγουντ δεν θα μπορούσε να το φανταστεί χειρότερα. Ο καπετάνιος ισχυρίστηκε ότι ο υποθαλάσσιος ύφαλος που τραυμάτισε θανάσιμα το κρουαζεριόπλοιο δεν υπήρχε στους ναυτικούς χάρτες.

Το μαύρο κουτί της Πανδώρας

Photo: *Mike__D*

του Κρίτωνος Αρσένη


Η Ελλάδα έχει την “πανάκεια” της. Είναι τα τοπία, η φυσική ομορφιά, η πολιτιστική κληρονομιά και τα τοπικά προϊόντα της. Αυτή η "πανάκεια" είναι σε απόσταση αναπνοής από εμάς, μπροστά στα μάτια μας,  αλλά ποτέ δεν την αντιληφθήκαμε ουσιαστικά. Κι όμως ήδη μας προσφέρει τουλάχιστον το 15% του ΑΕΠ μας μέσω του Τουρισμού και πληρώνει τον ένα στους πέντε εργαζόμενους στην Ελλάδα.


Από την άλλη οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις για τα δημόσια έσοδα από την άντληση πετρελαίου κάνουν λόγο για κάποια δισ. ευρώ σε βάθος δεκαπενταετίας. Άλλες εκτιμήσεις είναι κατά πολύ χαμηλότερες. Έχουμε όμως την πολυτέλεια να αρνούμαστε σημαντικές πηγές εσόδων του ύψους μερικών  δισ. έστω και τόσο μακροπρόθεσμα σε συνθήκες τέτοιας δημοσιονομικής δυσχέρειας;

Eco-label: πανάκεια ή κουτί της Πανδώρας?

Η οικολογική σήμανση ή σήμανση πράσινων προϊόντων, ελληνιστί eco-labeling, αποτελεί μια πολύ διαδεδομένη πλέον πρακτική πιστοποίησης που διασφαλίζει ότι το προς κατανάλωση προϊόν παράγεται με μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον. Ή μήπως όχι; Ας εστιάσουμε στα (επιστημονικά) νερά μας που γνωρίζουμε λίγο καλύτερα, δηλαδή στην σήμανση μπλε προϊόντων. Εδώ και πολλά χρόνια το eco-labeling έχει προταθεί από πολλούς επιστήμονες ως ένα από τα διαχειριστικά μέτρα που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην αειφόρο διαχείριση των αλιευτικών αποθεμάτων. To Marine Stewardship Council (MSC) ιδρύθηκε το 1996 από το WWF και την εταιρία τροφίμων Unilever και ανεξαρτητοποιήθηκε τρία χρόνια αργότερα. Αντικείμενό του η πιστοποίηση αλιευμάτων που προέρχονται από φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους αλιείας. Η απόδοση της σήμανσης εγγυάται ότι τα συγκεκριμένα αποθέματα δεν είναι υπεραλιευμένα ενώ προέρχονται από αλιείες που δεν έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και ταυτόχρονα υπόκεινται σε ένα επαρκές διαχειριστικό σύστημα. Κάθε προϊόν (είδος θαλασσινού από συγκεκριμένη περιοχή και τύπο αλιείας) υποψήφιο προς σήμανση αξιολογείται από επιστημονική επιτροπή του MSC και η σήμανση ανανεώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ωστόσο η αξιολόγησα του προϊόντος γίνεται ύστερα από αίτηση των ενδιαφερόμενων (π.χ. εταιρίες ή συνεταιρισμοί αλιείας) οι οποίοι και καταβάλουν το αντίστοιχο αντίτιμο. Ο καταναλωτής αποφεύγει την κατανάλωση μη βιώσιμων αποθεμάτων κι ενθαρρύνει μεθόδους φιλικές προς το περιβάλλον ενώ παραγωγοί κι έμποροι αυξάνουν τις πωλήσεις τους. Ένα αξιόπιστο τέτοιο σύστημα μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση του παγκόσμιου προβλήματος της υπεραλίευσης. Η αυξημένη ζήτηση πιστοποιημένων προϊόντων παρέχει κίνητρα στους αλιείς να στραφούν σε περιβαλλοντικά φιλικές μεθόδους και αειφόρες ποσότητες αλιευμάτων καθώς και να σεβαστούν τα υπάρχοντα και να απαιτήσουν εξελιγμένα διαχειριστικά πλαίσια.

Προστατευόμενα θαλάσσια όστρακα στο πιάτο μας

Πόσοι από μας γνωρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή και η Ελληνική νομοθεσία απαγορεύει το εμπόριο και την αλιεία ορισμένων θαλάσσιων οστράκων λόγω της μεγάλης μείωσης που παρουσιάζουν οι πληθυσμοί τους. Μάλλον λίγοι ιδιοκτήτες εστιατορίων και ακόμα λιγότεροι καταναλωτές το γνωρίζουν.

Πρόσφατη έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών έδειξε ότι η εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας είναι μάλλον αναποτελεσματική στην Ελλάδα. Η έρευνα αφορούσε την ανάλυση στοιχείων από ερωτηματολόγια που τέθηκαν σε 219 εστιατόρια και σε 92 τοποθεσίες και αφορούσαν τη διαθεσιμότητα στο μενού 21 ειδών οστρακοειδών ανάμεσα στα οποία και 8 που βρίσκονται υπό καθεστώς προστασίας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 42% των εστιατορίων σερβίρουν τουλάχιστον ένα προστατευμένο είδος. Τα πιο κοινά ήταν οι πετροσωλήνες (Lithophaga lithophaga), τα μεγάλα χτένια (Pecten jacobaeus) και η πίνα (Pinna nobilis) ενώ η περιοχή του Βόρειου και του Νότιου Ευβοϊκού κόλπου παρουσίαζε το μεγαλύτερο ποσοστό εστιατορίων (>65%) που σέρβιραν παράνομα όστρακα και κυρίως πετροσωλήνες. Κυριότερη αιτία η μη ικανοποιητική αστυνόμευση της αλιείας, η οποία ωστόσο σε μία χώρα με 16000 χλμ ακτογραμμή και 2000 νησιά δεν είναι πάντα εύκολο να επιτευχθεί. Ωστόσο η παρεμπόδιση της μεταφοράς και του εμπορίου στα εστιατόρια είναι σίγουρα ευκολότερη υπόθεση.

 

Περισσότερες λεπτομέρειες εδώ.

Τα δελφίνια του Αμβρακικού «αντιλαμβάνονται την έννοια του θανάτου»

αναδημοσίευση από το in.gr

Λονδίνο

Η αντίληψη της έννοιας του θανάτου και τα συναισθήματα όπως το πένθος αποτελούν ιδιότητες που οι ειδικοί αποδίδουν αποκλειστικά στους ανθρώπους θεωρώντας ότι απουσιάζουν από τα άλλα ζώα.

Παρατηρήσεις που έγιναν ωστόσο σε δελφίνια στον Αμβρακικό δείχνουν ότι τα θαλάσσια θηλαστικά ίσως έχουν μια τέτοια αντίληψη καθώς εμφανίστηκαν να αντιδρούν διαφορετικά στον θάνατο μελών της ομάδας τους ανάλογα με το αν αυτός επήλθε ξαφνικά ή ύστερα από ασθένεια.

Ο θρήνος της μητέρας

Όπως αναφέρει στο περιοδικό «New Scientist» ο Ζοάν Γκονθάλβο Βιγιέγας, βιολόγος του Ερευνητικού Ινστιτούτου Tethys που πραγματοποιεί από το 2006 έρευνες στα ρινοδέλφινα του Αμβρακικού σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Earthwatch, το 2007 ο ίδιος και τα μέλη της ομάδας του παρακολούθησαν τις αντιδράσεις μιας μητέρας απέναντι στον θάνατο του νεογέννητου μικρού της.

Απειλείται ο πληθυσμός του κοινού δελφινιού στον Κορινθιακό κόλπο

Ζωνοδέλφινο (photo: seadragon)

Ο Κορινθιακός κόλπος αποτελεί ένα σημαντικό οικοσύστημα για τα δελφίνια. Στην περιοχή, όπου υλοποιείται πρόγραμμα LIFE από τη Mom και το WWF σε συνεργασία με το ινστιτούτο κητολογικών ερευνών Πέλαγος και το Tethys Research Institute, απαντώνται και τα τέσσερα είδη δελφινιών των ελληνικών θαλασσών (κοινό δελφίνι, ζωνοδέλφινο, ρινοδέλφινο και σταχτοδέλφινο). Λόγω του μεγάλου βάθους του κόλπου, που φτάνει τα 930m, το ζωνοδέλφινο αποτελεί το πιο κοινό από τα είδη αυτά. Πρόσφατη έρευνα στην περιοχή που βασίστηκε σε παρατηρήσεις πληθυσμών το 2009, εκτιμά τον αριθμό των ζωνοδέλφινων σε 835 άτομα. Ωστόσο, ο αριθμός των κοινών δελφινιών εκτιμήθηκε πολύ μικρός (28 άτομα). Τα κοινά δελφίνια παρατηρήθηκαν αποκλειστικά σε μικτά κοπάδια με τα ζωνοδέλφινα, όπως είχε αναφερθεί και παλαιότερα από τον Α. Φραντζή του Ινστιτούτου Πέλαγος. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το μικρό αριθμό των κοινών δελφινιών, δείχνει πως πιθανότατα ο πληθυσμός τους δεν είναι βιώσιμος. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει το γεγονός ότι εκτιμήθηκε μικρός αριθμός ατόμων (18) με ενδιάμεσα χαρακτηριστικά, που μπορεί να αποτελούν αποτέλεσμα υβριδισμού μεταξύ των δύο ειδών, επιβεβαιώνοντας παλαιότερες μελέτες από την περιοχή. Η υπόθεση αυτή καθώς και η βιωσιμότητα και γονιμότητα των υβριδίων χρήζει περαιτέρω διερεύνησης με τη χρήση γενετικών μεθόδων. Προτεραιότητα για τη διαχείριση αποτελεί ο εντοπισμός των ανθρωπογενών παραγόντων που συμβάλουν στη μείωση των πληθυσμών του κοινού δελφινιού.

Πηγή: Bearzi G, Bonizzoni S, Agazzi S, Gonzalvo J, Currey RJC (2011) Striped dolphins and short-beaked common dolphins in the Gulf of Corinth, Greece: Abundance estimates from dorsal fin photographs. Marine Mammal Science 27:E165-E184